वाढत्या तापमानामुळे आगीचा धोका!

14 एप्रिल हा अग्निशमन दिन म्हणून पाळला जातो. 14 एप्रिल 1944 मध्ये मुंबईत एका जहाजाला आग लागली होती. ती विझविताना अग्निशानक दलाचे 66 जवान मरण पावले. तेव्हापासून हा दिवस अग्निशमन दिन म्हणून पाळला जातो. 14 ते 20 एप्रिल या सप्ताहात आगी विषयी लोकांमध्ये प्रबोधन करणारे उपक्रम राबविले जात असतात. ठिकठिकाणच्या अग्निशामक दलातर्फे दरवर्षी हा उपक्रम राबविला जातो. त्या निमित्त....
जागतिक तापमानवाढीमुळे सध्या उन्हाळ्यात पारा चाळीसच्या आसपास स्थिरावत आहे. या काळात आगीचा धोकाही मोठा असतो. थोडासा निष्काळजीपणाही मोठी दुर्घटना ओढवून घेऊ शकतो. आग टाळण्यासाठी नागरिकांनीच दक्षता घेण्याची गरज आता निर्माण झाली आहे.
आग कशी टाळावी, लागल्यास ती आटोक्‍यात आणण्यासाठी आणि संभाव्य नुकसान टाळण्यासाठी लोकांनी काय केले पाहिजे, याची सर्वांनाच माहिती हवी.
विद्युत उपकरणांमध्ये होणारे शॉर्ट सर्किट, ध्रूमपान आणि गॅस हाताळण्यातील निष्काळजीपणा, ही आगीची प्रमुख कारणे आहेत. घरगुती आगी गॅसमुळे आणि व्यापारी आस्थापनांच्या आगी शॉर्ट सर्किटमुळे लागल्याची जास्त उदाहरणे आहेत. यातील अनेक घटना टाळता येण्यासारख्या असतात; मात्र त्याकडे कोणी फारसे लक्ष देत नाही.
वाढत्या अतिक्रमणांमुळे बहुतांश ठिकाणे अशी असतात, की तेथे अगीचा बंब जाऊ शकत नाही. वाहतुकीची कोंडी आणि अतिक्रमणांमुळे वाहन जाण्यास उशीर लागतो. सायरन वाजवीत जाणाऱ्या आगीच्या बंबालाही रस्ता न देण्याची बेपर्वाई अनेक वाहनधारकांकडे दिसून येते.

कशी लागते आग?
- विद्युत उपकरणांतील बिघाड
- स्वयंपाकाच्या गॅसची गळती
- ज्वलनशील पदार्थांचे वाढते तापमान
- दिवा किंवा तत्सम ज्योतींसंबंधी निष्काळजीपणा
- दोन वस्तूंच्या घर्षणातून पडणाऱ्या ठिणग्या
- गवतात पडलेल्या सिगारेटचे थोटूक अगर झाडांच्या घर्षणातून लागणारा वणवा

काय दक्षता घ्यावी ?
- विद्युत उपकरणांची नियमित तपासणी
- चांगल्या प्रतीची उपकरणे वापरणे
- गॅस सिलिंडर, शेगडी व पाइप यांची देखभाल
- गॅस सिलिंडर उष्णतेपासून दूर ठेवावा
- ज्वलनशील पदार्थ विजेच्या तारा व उपकरणांपासून दूर ठेवावेत

आग लागल्यास
- गॅस गळती झाल्यास दारे-खिडक्‍या उघडाव्यात
- विद्युत उपकरणे वापरू नयेत.
- गॅसची ज्योत पेटलेली असल्यास पीठ किंवा अन्य कोरडे पदार्थ टाकून ती मिटविण्याचा प्रयत्न करावा.
- परिसरातील लोकांना मदतीला बोलवावे
- अग्निशमन दलाशी संपर्क साधावा
- दूरध्वनी ः 101.